109.Dobia e tretë në lidhje me salavatet mbi profetin

Imam Muhammed Nasirudin el-Albani (v. 1420)

Burimi: Sifatu Salat-in-Nebi, fq. 149-152

Përgatiti: www.perlatmuslimane.com

Dobia e tretë: Lexuesi e sheh gjithashtu se fjala ”sejid” (سيد) mungon në lutjet e salavateve. Kështu, dijetarët e mëvonshëm kanë mospajtime në lidhje me ligjësimin e kësaj shprehjeje. Nuk ka kohë për tu thelluar në këtë temë dhe për të përmendur ata që nuk e konsiderojnë atë të jetë e ligjësuar. Ne pasojmë mësimet e plota të profetit salAllahu alejhi ue selem që ia mësoi umetit të tij. Kur ai u pyet se si duhet dërguar salavate mbi të salAllahu alejhi ue selem, ai i urdhëroi:

اللهم صل على محمد

”Allahumme Sali ala Muhammed…”

Megjithatë, unë dua që lexuesit fisnik t’ia përcjell mendimin e Hafidh Ibn Haxher el-Askalanit në këtë çështje. Kjo është për shkak se ai ishte një nga dijetarët e medhhebit Shafi, i cili zotëronte si lëmin e Hadithit ashtu edhe atë të Fikhut. Është përhapur në mesin e Shafive të më vonshëm të vepruarit në kundërshtim me këtë mësim fisnik dhe profetik.

Hafidh Muhammed bin Muhammed bin Muhammed el-Gharabili (nxënës i Ibn Haxherit), ka thënë:

”Ai (Hafidh Ibn Haxheri) është pyetur për mënyrën se si duhet dërguar salavate për profetin salAllahu alejhi ue selem në namaz dhe jashtë namazit, pa marrë parasysh nëse salavatet janë të detyrueshme apo të preferuara. A është kusht që të përdoret fjala ”sejjid” sikurse:

”Allahumme Sali ala sejjidina Muhammed”, apo kufizohet vetëm në shprehjen ”Allahumme Sali ala Muhammed”?

Cila është më e mirë? A duhet të përmendet fjala ”sejid”, pasi që është e pranuar se Profeti salAllahu alejhi ue selem është zotëri, apo duhet braktisur këtë thënie sepse nuk ka asnjë argument të transmetuar për këtë? Ai radijAllahu anhu u përgjigj:

”Po, kjo është më madhështore që ti përmbahemi shprehjeve të transmetuara. Nuk duhet të themi se Profeti salAllahu alejhi ue selem e la pas dore të përmendurit këtë shprehje nga përulësia sikurse ai nuk e kishte zakon të kërkonte që ti dërgonte salavate dhe selame kur ai përmendte veten. Umeti i tij janë të urdhëruar për të thënë atë çdo herë kur ai salAllahu alejhi ue selem përmendet. Po të kishte qenë kjo madështore, kjo do të ishte transmetuar nga sahabët dhe pasardhësit. Pavarësisht nga transmetimet e shumta, unë nuk kam gjetur ndonjë transmetim ku ndonjë sahabi apo pasardhës të ketë thënë kështu. Imam esh-Shafi’i ka thënë në hyrje të librit të tij, e cila përbën një shtyllë në methhebin e tij:

”Allahumme Sali ala Muhammed … çdo herë kur ai përmendet nga ata që e kujtojnë dhe lihet pas dore nga të neglizhentët.”

Me siguri ai erdhi në këtë përfundim nga hadithi autentik:

سبحان الله عدد خلقه

”I pa të meta është Allahu aq herë sa numri i krijesave të Tij.”

Është konfirmuar se ai salAllahu alejhi ue selem i tha nënës së besimtarëve, pasi kishte parë se sa shumë dhe sa gjatë ajo e bënte hamd Allahun:

”Unë përsërita katër shprehje tri herë pas teje. Po të ishin peshuar ato me atë që ke thënë ti sot se do të peshonin më shumë se kaq:

سبحان الله عدد خلقه سبحان الله رضا نفسه سبحان الله زنة عرشه سبحان الله مداد كلماته

”I pa të meta është Allahu aq herë sa numri i krijesave të Tij. I pa të meta është Allahu aq sa kënaqësia e Tij. I pa të meta është Allahu aq sa pesha e fronit të Tij. I pa të meta është Allahu aq sa numri i fjalëve të Tij.”

Profeti salAllahu alejhi ue selem i donte lutjet të cilat ishin të shkurtëra, por të rëndësishme.

El-Kadhi Ijadh ka një kapitull të tërë në librin ”Esh-Shifa” për mënyrën se si duhet dërguar salavate mbi profetin salAllahu alejhi ue selem. Aty ai përmend disa transmetime nga sahabët dhe pasardhësit, dhe asnjë sahabi apo dikush tjetër nuk e ka përdorur fjalën ”sejid”. Një prej tyre është Aliu radijAllahu anhu, i cili i mësoi njerëzit se si të dërgojnë salavate mbi profetin salAllahu alejhi ue selem sikurse në vijim:

”O Allahu! Ti që ke përhapur sipërfaqen e tokës dhe ke ngritur kupën qiellor. Dërgoja salavatet Tuaja të mëparshme, selamet dhe përshëndetjet e mëtejshme robit tënd dhe të dërguarit Muhamed juaj – i cili e hapi atë të mbyllurën.”

Aliu ka thënë gjithashtu:

”O Allahu, Krijuesi dhe Mëshiruesi, engjëjt e afërt, profetët dhe të sinqertët dhe dëshmorët dhe të drejtët, dhe çdo gjë tjetër që të deklarojnë të jesh i pa të meta, Ti Zoti i krijesave, dërgo salavate dhe selame mbi profetin e fundit dhe liderin e të devotshmëve Muhammed bin Abdil-lahin.”

Abdullah bin Mesudi e kishte zakon të thoshte:

”O Allah! Dërgo salavate dhe selame mbi robin Tënd dhe të dërguarin Tënd Muhammedin – lideri i mirësisë dhe i dërguar i mëshirës.”

Hasan el-Basriu e kishte zakon të thoshte:

”Ai që dëshiron të pijë nga kupa që e shuan etjen nga pellgu i të zgjedhurit salAllahu alejhi ue selem duhet të thotë: ”O Allah! Dërgo salavate, mbi familjen e tij, shokët e tij, gratë e tij, fëmijët e tij, pasardhësit e tij, shtëpinë e tij, baxhanakët e tij, ndihmësit e tij, mbështetësit e tij dhe të dashurit e tij.”

Këto janë disa nga salavatet e sahabëve të tjerë siç janë transmetuar në ”Esh-Shifa”. Edhe pse është e vërtetë se Ibn Mesudi radijAllahu anhu ka thënë kur ai dërgonte salavate mbi profetin salAllahu alejhi ue selem:

”O Allah! Dërgoja salavatet Tua më të mira, mëshirën dhe bekimet zotëriut (sejidit) të të dërguarëve…”

Është transmetuar nga Ibn Maxheh. Në zinxhirin e transmetimit ka dobësi. Tregimi i mëparshëm i Aliut transmetohet nga Tabarani dhe zinxhiri i tij i transmetimit është në rregull. Në të ka fjalë të huaja që i kam transmetuar të shpjeguara në librin e Ebul-Hasan ibn el-Farisit ”Fadhl-un-Nebi salAllahu alejhi ue selem.”

Shafiu thotë se nëse një person betohet në Allahun se ai do të dërgojë salavate mbi profetin salAllahu alejhi ue selem në mënyrën më të mirë, kështu që mjafton të thotë,

”O Allah! Dërgo salavate mbi Muhammedin çdo herë kur ai përmendet nga ata që kujtojnë dhe lënë pas dore neglizhentët.”

Imam Neveviu ka thënë:

”E sakta që duhet të thuhet është që të thuhet:

اللهم صل على محمد و على آل محمد كما صليت على إبراهيم …

”O Allah! Dërgo salavate mbi Muhammedin dhe familjen e Muhammedit si kurse ke dërguar salavate mbi Ibrahimin … ”

Disa dijetarë të më vonshëm e kritikuan atë për këtë, sepse asnjëri prej dy shprehjeve të përmendura nuk tregon ndonjë përsosmëri në aspektin e formulimit. Në lidhje me kuptimin dhe përsosmërin e dukshme në pjesën e parë. Çështja është e njohur në librat e Fikhut. Pika e gjithë kësaj është se asnjë dijetar i cili e ka trajtuar këtë çështje nuk kanë përmendur fjalën ”sejidina” (سيدنا). Po të kishte qenë e rekomenduar nuk do të kishte mbetur e fshehur nga të gjithë. E gjithë mirësia është në pasimin dhe Allahu e di më mirë.”

Mendimi i Hafidh Ibn Haxherit rahimehullah është se nuk është e ligjësuar për të përmendur se ai është ”Sejid” salAllahu alejhi ue selem në lidhje me dërgimin e salavateve mbi të, që është edhe mendimi medhhebit Hanefi. Ky duhet të pasohet për shkak se ky është argumenti i vërtetë për dashurinë ndaj tij salAllahu alejhi ue selem:

قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

”Thuaj: ”Nëse e doni Allahun, atëherë ejani pas meje që Allahu t’ju dojë, t’ju falë mëkatet tuaja, se Allahu është që fal shumë, mëshiron shumë.” 1

Prandaj, Imam Neveviu tha në ”Raudhat-ut-Talibin”:

”Salavati më i plotë për profetin salAllahu alejhi ue selem është:

اللهم صل على محمد و على آل محمد كما صليت على إبراهيم [و آل إبراهيم]، إنك حميد مجيد. و بارك على محمد و على آل محمد كما باركت على [إبراهيم و]آل إبراهيم، إنك حميد مجيد

”Allahumme Sali ala Muhammedin ve ala ali Muhammed kema sal-lejte ala Ibrahime ve ala ali Ibrahime inneke hamidun mexhid, ve barik ala Muhammedinve ala ali Muhammed kema barekte ala ali Ibrahime inneke hamihun mexhid–O Allah! Lavdëroje Muhammedin dhe familjen e Muhammedit sikurse e ke lavdëruar Ibrahimin. Ty të përket i tërë hamdi dhe lavdërimi. Dërgo bekime mbi Muhammedin dhe familjen e Muhammedit sikurse e ke bekuar Ibrahimin. Ty të përket i tërë hamdi dhe lavdërimi.” 2

Ky është salavati i tretë dhe ai nuk përmendi shprehjen ”Sejid” aty.

________________________

1 3:31

2 Raudhat-ut-Talibin (1/265).