Imam Salih bin Feuzan el-Feuzan
Burimi: El-Axhuibeh el-Mufideh en Esilet-il-Menehixh el-Xhedideh, fq. 45-49
Kompilimi dhe komentaret: Shejkh Xhamal bin Furahjan el-Harithi
Përktheu: Valdet Gashi
www.perlatmuslimane.com
Pyetja nr 18: Si duhet të jetë këshilla korrekte dhe në veçanti këshilla për ata që janë në pushtet? A duhet të përmenden mëkatet e tyre në minbere? A duhet të këshillohen fshehurazi?
Përgjigje: Askush tjetër përveç të dërguarit të ﷺ nuk është i pa gabuar (në fe). Pushtetarët muslimanë janë njerëz të zakonshëm që bëjnë gabime. Ata padyshim gabojnë dhe ata nuk janë të pagabueshëm.
Megjithatë, ne nuk duhet të shfrytëzojnë gabimet e tyre për të t’i bërë ato publike dhe të ndalohemi nga bindja ndaj tyre edhe pse ata janë të padrejtë, shtypës dhe mëkatar për derisa nuk kan dalur nga feja haptazi1. Ky është urdhëri i profetit ﷺ. Nuk ka rëndësi nëse atë mëkatojnë, shtypin dhe janë të padrejtë. Durimi me bindje ndaj tyre3 i bashkon muslimanët dhe mbron vendet muslimane. T’i kundërshtosh ata dhe të ngrihesh kundër tyre sjell dëme4 të mëdha; dëme që janë më të mëdha se sa mëkatet e pushtetarëve për derisa ato nuk janë mosbesim dhe idhujtari.
Ne nuk jemi duke thënë se duhet të heshtim lidhur me mëkatet e pushtetarëve. Ato duhet të trajtohen, por trajtohen në mënyrën e shëndoshë. Ata duhet të këshillohen fshehurzai. Duhet tu shkruhet atyre fshehurazi5. Nuk duhet të jetë letër që disa njerëz e nënshkruajnë dhe pastaj shpërndahet në mesin e njerëzve. Kjo nuk është e lejuar. Këshilla duhet të bëhet fshehurazi dhe t’i dërgohet pushtetarit. Një tjetër mënyrë është që të flasësh drejtpërdrejt me të. Megjithatë, nuk është e lejuar për të shkruar, e pastaj të kopjohen dhe të shpërndahen në popull sepse ky është publikim dhe madje edhe më keq se fjalimi nga minberet. Fjala mund të harrohet, por shkrimi mbetet dhe qarkullon në mesin e njerëzve. Pra, kjo nuk është e saktë.
Temim Bin Eus -radijAllahu anhu- ka thënë:
I dërguari i Allahut ﷺ ka thënë: ”Feja është këshillë.”
Thamë: ”Për kë, o i dërguari i Allahut?”
Ai tha: ”Për Allahun, për librin e Tij, për të dërguarin e Tij, për prijësit e muslimanëve dhe për muslimanet në përgjithësi.”
Transmeton Muslimi (55).
Në një tjetër hadith thuhet:
”Allahu kënaqet që ju të verponi tri gjëra: që ju ta adhuroni vetëm Allahun dhe të mos adhuroni dikë karshi Tij, që ju të gjithë të kapeni për litarin e Allahut dhe të mos përçaheni, dhe që t’i këshilloni ata të cilëve Allahu i ka dhënë pushtet.” 7
Ata që kanë më së shumti të drejtë që t’i këshillojnë pushtetarët janë dijetarët dhe njerëzit me ndikim. Allahu (te ala) ka thënë:
وَإِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُوْلِي الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلاَّ قَلِيلاً
”Kur atyre u vjen rëndë ndonjë çështje që prek sigurinë e njerëzve apo frikë, ata e përhapin atë (ndër njerëz). Sikurse ti’a kishin paraqitur atë (për shqyrtim) të dërguarit apo njerëzve të tjerë drejtues të tyre, shqyrtuesit përkatës do ta kishin kuptuar atë prej tyre (menjëherë). Po të mos kishte qenë mirësia dhe mëshira e Allahut mbi ju, ju do të kishit pasuar shejtanin, përveç një pakice prej jush.” 8
Të gjithë nuk janë të përshtatshëm për këtë. Publikimi i mëkateve nuk është këshillë fare. Ato vetëm se përhapin të keqen dhe gjëra të turpshme në mesin e besimtarëve. Kjo nuk ishte metodologjia e selefëve. Nuk ka rëndësi nëse personi ka një qëllim të mirë dhe vetëm dëshiron ta dënojë atë që ai pretendon të jetë e keqe. Akti i tij është më i keqë se e keqja që ai dënon. Dënimi i së keqes mund të jetë një e keqe në vetvete nëse ajo devijon nga mënyra e përshkruar e Allahut dhe të dërguarit të Tij ﷺ për shkak se mënyra e përshkruar nuk po pasohet.
Profeti ﷺ ka thënë:
”Çdo njëri prej jush që sheh një mëkat le ta ndryshojë atë me dorën e tij. Nëse ai nuk mundet ta bëjë këtë, ai duhet ta bëjë këtë me gojën e tij. Nëse ai nuk mundet ta bëjë këtë, ai duhet të bëjë këtë me zemrën e tij dhe ky është imani më i dobët i besimit.” 9
I dërguari ﷺ i ndaru njerëzit në tri grupe:
1 – Personi që mund të largoj të keqen me dorën e tij. Ky është pushtetari dhe zëvendësit e tij në mesin e komitetit, princave dhe udhëheqësve.
2 – Dijetari që nuk ka pushtet. Me ndihmën e urtësisë dhe këshillave të mira ai duhet të qartësojë dhe të këshillojë, dhe të informojnë autoritetet.
3 – Personi i cili nuk ka dije dhe fuqi. Ai duhet të dënojë mëkatin me e zemrën e tij, ta urrej mëkatin dhe mëkatarin, dhe t’i shmanget atyre.
1 Ky është besimi e Ehl-us-Sunnetit dhe Xhematit në lidhje me pushtetarin musliman.
Imam et-Tahaui (rahimehullah) ka thënë:
”Ne nuk lejojmë dhunën kundër askujt prej umetit të Muhammedit ﷺ për deri sa personi nuk e meriton atë. Ne nuk lejojmë rebelimin kundër udhëheqësve tanë dhe politikanëve edhe pse ata janë të padrejtë. Ne nuk lutemi kundër tyre. Ne nuk i kundërshtojmë ata. Ne besojmë se bindja ndaj tyre i përket bindjes së detyrueshme ndaj Allahut (azze ue xhel) përderisa ata nuk na urdhërojë të mëkatojmë. Ne lutemi për drejtësinë dhe prosperitetin e tyre. Ne pasojmë sunnetin dhe xhematin dhe i shmangemi devijimit, mosmarrëveshjeve dhe përçarjes.” (el-Akideh et-Tahauijeh, fq. 379).
Kjo është e vërteta të cilën e pasojnë thirrësat e së vërtetës deri me sot. Kjo thënie dhe thënie të ngjashme përsëriten shpesh në ligjëratat dhe leksionet e shejkhut tonë Abdul-Aziz bin Abdilah bin Bazit (rahimehullah). Shih librat ”el-Ma’lum min Uaxhib-il-Ilakah bejn el-Hakim uel-Mahkum” dhe ”Nasihat-ul-Ummeh fi Xhauab Asharah As’ilah Muhimmah” dhe parathënien e tij të librit të Abdul-Aziz el-Ashkarit e cila quhet ”Nubdheh fI Hukuk U’ulat-il-Amër”. Po kështu, fjalët e tij (Allahu e mëshiroftë) janë të shtypura në revistën (el-Buhuth el-Islamijeh (50)). Aty është refuzimi më i qartë i atyre që pretendojnë se ai (Allahu e mëshiroftë) nuk besoj se duhet të flitet dhe të shkruhet lidhur me këtë temë.
2 Ai (hafidhehullah) ka për qëllim hadithin e Ubadeh bin es-Samit (radijAllahu anhu) në të cilin ai tha:
”Profeti ﷺ na thërri ne dhe ne i premtuam atij se do ta dëgjojmë dhe do t’i bindemi me dëshirë dhe pa dëshirë, në kohë të lehta dhe kohë të vështira, dhe kur të drejtat tona abuzohen, dhe që ne të mos grindemi me ata në pushtet për deri sa të mos shohim një mosbesim të qartë për të cilën keni dëshmi nga Allahu.” (Fet’h-ul-Bari (5/13)).
Ahmedi transmetoi shtojcën:
”Dhe nëse supozonë se je në të drejtën në çështje, kështu që nuk duhet ta pasosh supozimin. Dëgjo dhe binduni deri sa ta merr atë pa kundërshtuar.”
Ibn Hibani dhe Ahmedi gjithashtu transmeton shtojcën:
”… Edhe nëse ata ta marrin pasurinë tuaj dhe ta fishkëllonë shpinën.” (Fet’h-ul-Bari (8/13)).
3 Shejkhu (hafidhehullah) i referohet Ibn Abbasit (radijAllahu anhum) hadith në të cilin profeti ﷺ ka thënë:
”Ai që sheh diçka të urryer tek pushtetari i tij duhet të bëjë durim me të sepse ai që devijon një pëllëmbë nga xhemati dhe vdes, vdesë një vdekje injorance.” (Bukhari nr 7054).
Enes bin Malik (radijAllahu anhu) ka transmetuar se profeti ﷺ ka thënë:
”Pas meje ju do të shihni privilegje dhe fenomene që ju do t’i dënoni.” Ata thanë: ”O i dërguari i Allahut! Çfarë na urdhëron?” Ai u përgjigj: ”Jepjani atyre të drejtat e tyre dhe luteni Allahun për të drejtat tuaja.” (Bukhari nr 7052 dhe Tirmidhi nr 2090).
4 Mes tyre demonstratat të cilat po ndodhin në disa vende fqinje. Demonstratat që rrjedhin nga kufarët dhe jo nga muslimanët. Ato nuk kanë të bëjnë asgjë me Islamin. Ato shkatojnë gjakderdhje, poshtërim dhe abuzim të sunnetit dhe Ehl-us-Sunnetit. A nuk mendojnë për këto pasoja njerëzit të cilët bëjnë vetëm nxitje politike?
5 Është metodologjia Selefite të konsultuarit e pushtetarit për të minimizuar rrezikun e syefaqësisë dhe të rriten shanset e pranimit nga ata në pushtet dhe nga Allahu.
6 Muslimi (55).
7 Muslimi (1715), Maliku (2/756) dhe Ahmedi (2/367).
8 4:83.
Shejkh-ul-Islam Ibnu Tejmijeh (rahimehullah) ka thënë:
”Detyrimi në të mirë dhe ndalimi i së keqes duhet të bëhet me butësi. Prandaj, thuhet se të thirrurit i dikujt në të mirë duhet të jetë i mirë, ndërsa ndalimi i së keqes të mos dëmtojë. Nëse urdhërimi në të mirë dhe ndalimi nga e keqja është prej obligimeve më të mëdha apo rekomandimeve, dobia e tyre duhet të jetë ma e madhe se dëmi i tyre.
Çdo gjë që Allahu urdhëron është e mirë. Ai ka lavdëruar drejtësinë dhe të drejtit dhe ka dënuar sabotimin dhe sabotuesit në disa vende. Nëse dëmi i urdhërimit dhe ndalimit është më i madh se sa dobia atëherë kjo nuk është diçka që Allahu ka urdhëruar edhe pse ka mungesë të diçkaje të detyrueshme ose ndonjë ndales veprohet. Besimtari duhet t’i frikësohet Allahut në lidhje me robërit e Allahut. Detyra e tij nuk është që t’i udhëzojë ata.” (el-Amr bil-Maruf uen-Nahi en-Nakhi, fq. 19).
9 Muslimi (49).