Imam Abdurr-Rrahman bin Nasir es-Sa’di (v. 1376)
(shpjegimi i Akides Uasitijeh të Ibn Tejmijes)
Komente të shejkh Bin Bazit mbi librin e shejkh Sa’dit
Burimi: Et-tenbihat latife fima ehteuat alejhi el-Uasitijeh, fq.124
www.perlatmuslimane.com
Imam Abdurr-Rrahman bin Nasir es-Sa’di:
Autori (Ibn Tejmijeh) tha: “Dhe prej parimeve të Ehli Sunnetit dhe Xhematit është se ata besojnë në ekzistencën e kerameteve që janë fenomene apo ngjarje të jashtëzakonshme (jashtë natyrës së zakonshme të gjërave), të cilat Allahu ua dërgon eulijave të Tij duke u dhënë atyre p.sh., lloje të caktuara të dijes, apo u shfaq atyre fenomene të tilla, apo u jep atyre prej llojeve të ndryshme të fuqisë, apo u mundëson atyre fenomene të cilat kanë efekte dhe pasoja siç ka ndodhur në umetet e mëparshme si p.sh. në rastin e treguar në Suren El Kehf, apo dhe kerametet të cilat kanë ndodhur tek më të mirët e këtij umeti siç janë sahabët, tebiinët dhe brezat e tjerë që i kanë pasuar këta, keramete të cilat do të gjenden në mesin e tyre deri në ditën e kijametit.” (mbaroi fjala e Ibn Tejmijes)
Dhe janë të shumta tekstet nga Kurani dhe sunneti që tregojnë për ndodhinë e këtyre kerameteve, qoftë tek të mëparshmit, qoftë tek të mëvonshmit, keramete të cilat Allahu ua ka dhëne eulijave të Tij për shkak të pasimit që ata u kanë bërë të dërguarve të Tij. Dhe në të vërtetë, në pohimin e këtyre kerameteve përfitohen tre rregulla:
1-Më e madhja prej këtyre është se këto keramete janë argument që tregojnë për fuqinë e përsosur të Allahut dhe se çdo gjë ndodh sipas dëshirës së Tij pasi Allahu ashtu sikurse ka caktuar rrugët dhe shkaqet të cilat kërkojnë mjetet e nevojshme për realizimin e tyre qoftë nga ana sheriatike, ashtu dhe nga ana universale (kaderije), po ashtu Allahu krijon shkaqe të tjera të cilat dija e njeriut nuk mund t’i perceptojë dhe njëkohësisht as puna dhe shkaqet që ai mund të kryejë, nuk mund të arrijnë t’i realizojnë. Dhe muxhizet (mrekullitë) që u janë dhënë të dërguarve, po ashtu dhe kerametet që u janë dhënë eulijave të Allahut, si dhe ndëshkimet e jashtëzakonshme kundër armiqve të Tij (që janë jashtë natyrës normale të gjërave, si p.sh. ndëshkimi i popullit të Nuhut me përmbytjen e tmerrshme që Allahu u shkaktoi atyre, etj.) tregojnë qartë se e gjithë çështja i përket Allahut, i përket caktimit të Tij, gjykimit të Tij dhe se njëkohësisht, Allahu ka rrugë dhe shkaqe të tjera që askush prej njerëzve nuk ka dijeni për to dhe askush përveç Tij nuk mund t’i posedojë ato. Dhe prej kësaj kategorie është ndodhia e banorëve të shpellës të cilët Allahu i vuri në gjumë për një periudhë kohore tepër të gjatë dhe krijoi shkaqe të ndryshme në mënyrë që ata të ruanin fenë e tyre dhe që njëkohësisht trupat e tyre të mbeteshin të paprekur siç na ka lajmëruar në Kuran për ndodhinë e tyre. Dhe prej këtyre kerameteve është rasti i Merjemes, bijës së Imranit siç na ka lajmëruar në Kuran:
“Zoti i saj e pranoi premtimin e saj ashtu si është më mirë, e rriti me një edukatë të mirë e të plotë dhe e vuri nën kujdesin e Zekerijasë. Sa herë që hynte Zekerija në mihrabin (dhomën) e saj, gjente tek ajo ushqim e ai i thoshte: “Oj Merjeme, prej nga të vjen ky ushqim”? Ajo i thoshte: “Ky ushqim është nga Allahu se Allahu atë që do e furnizon pa masë”!” Al-Imran:37
Dhe po ashtu kur ajo mbeti shtatzanë dhe lindi djalin e saj Isain apo dhe kur ai foli që në djep, dhe në këtë ka keramet që iu dha Merjemes dhe muxhize që iu dha Isait (alejhi selam).
Po ashtu në rastin e Ibrahimit dhe gruas së tij, Sarës, e cila ishte në moshë të vjetër dhe nuk mund të mbetej shtatzanë, Allahu u dhuroi atyre fëmijë, apo si në rastin e Zekerijasë kur Allahu i dhuroi atij fëmijë, Jahjan ndërkohë që Zekerija ishte i vjetër në moshë ndërsa gruaja e tij nuk mund të mbetej shtatzanë. Edhe në këtë rast, kemi muxhize që i është dhënë një të dërguari dhe keramet që i është dhënë gruas së tij.
Dhe vetë autori (Ibn Tejmije) është zgjeruar shumë në këtë çështje në librin e tij: ”Dallimi midis eulijave (miqve) të Rrahmanit dhe eulijave (miqve) të shejtanit” ku ka treguar raste dhe ndodhi të shumta në lidhje me çështjen në fjalë.
2-Ndodhia e këtyre kerameteve tek eulijatë e Allahut, në realitet nuk është gjë tjetër vetëm se pasojë e muxhizeve të profetëve, pasi këto keramete janë begati që vijnë si pasojë e pasimit të profetëve dhe mirësitë që fitohen si rezultat i pasimit të profetëve janë të shumta dhe prej këtyre mirësive janë dhe kerametet.
3-Këto keramete që Allahu u jep eulijave të Tij, janë përgëzim i shpejtë (myzhde) që Allahu u jep atyre që në këtë botë sikurse thotë i Lartësuari:
“Atyre u jepet myzhde në jetën e dunjasë.” Junus:64
Dhe siç kanë thënë disa prej mufesirinëve se këtu përfshihet çdo gjë që tregon se ata janë eulijatë e Allahut dhe se ata do të kenë përfundim të mirë, dhe këtu hyjnë dhe kerametet që Ai u jep atyre. Dhe këto keramete do të ndodhin vazhdimisht dhe do të jenë prezente në çdo kohë. Njerëzit i kanë parë këto gjëra të jashtëzakonshme dhe i kanë parë këto fenomene të cilat janë të shumta, ekzistencën e të cilave nuk e mohon askush vetëm se zindikët në mesin e filozofëve dhe kjo nuk është për t’u çuditur prej tyre, pasi ky është vetëm një aspekt i përgënjeshtrimit dhe i mohimit të tyre ndaj Zotit të gjithësisë si dhe ndaj gjykimit të Tij dhe asaj që Ai ka caktuar.
Gjithashtu e kanë mohuar ndodhinë e kerameteve dhe një grup prej ehlul kelamit të cilët në mënyrë të gabuar menduan se po të pohojnë praninë e këtyre kerameteve, atëherë kjo do të zhvlerësonte muxhizet e të dërguarve të Allahut por ky është mendim i kotë dhe i pavlefshëm, pavlefshmërinë e të cilit e ka treguar autori (Ibn Tejmije) në librin e tij “En-Nubuat” dhe po ashtu dhe në libra të tjerë përveç këtij.
Pra Ehlus Sunneh uel Xhemah i pohojnë kerametet që Allahu u jep eulijave të Tij, duke i pohuar ato qoftë në mënyrë të përgjithshme ashtu dhe në mënyrë të detajuar siç na janë transmetuar nga ai që nuk gabon, nga i dërguari i Allahut alejhi salatu ue selam, duke pohuar ndodhinë e tyre ashtu siç ka ndodhur në të vërtetë. Por në mesin e njerëzve kanë hyrë çështje të shpikura, gënjeshtra dhe mashtrime me të cilat njerëzit e thjeshtë janë mashtruar dhe janë manipuluar dhe këta kanë menduar se këto janë prej kerameteve por në të vërtetë këto janë vetëm se prej mashtrimeve dhe gjërave të pavërteta. Dhe njerëzit e sunnetit janë ata që janë më larg të besuarit të këtyre mashtrimeve, gënjeshtrave dhe shpifjeve dhe ata i dinë rrugët dhe mënyrat nëpërmjet të cilave bëhen të qarta gënjeshtrat e gënjeshtarëve dhe shpifjet e mashtruesve.
Shejkh Bin Bazi: Dallimi midis muxhizes (mrekullisë që Allahu u jep të dërguarëve të Tij), kerametit (që Allahu u jep eulijave të Tij) dhe “ngjarjeve të jashtëzakonshme’’ djallëzore kur këto të fundit vijnë për shkak të magjistarëve dhe sharlatanëve, është si më poshtë:
Muxhize (mrekulli) është ajo ngjarje e jashtëzakonshme që Allahu ua dërgon të dërguarve dhe profetëve, me anë të së cilës ata i sfidojnë njerëzit në mënyrë që ata të besojnë dhe të binden në mesazhin me të cilin Allahu i dërgoi dhe nëpërmjet së cilës, Allahu i Plotfuqishëm i ndihmon dhe i mbështet ata. Dhe prej këtyre mrekullive është si p.sh. ndarja e hënës apo zbritja e Kuranit e cila në mënyrë absolute, është mrekullia më e madhe që i është dhënë ndonjëherë një të dërguari. Po ashtu prej mrekullive të tjera, janë dhe rënkimi i trungut të palmës (nga malli për të dërguarin e Allahut), dalja e ujit në formë burimi nga gishtat e tij (1) si dhe shumë mrekulli të tjera.
Ndërsa kerameti është ajo ngjarje e jashtëzakonshme që Allahu ua jep miqve të Tij besimtarë (eulijave), si p.sh. dija, fuqia, etj., apo si p.sh. hija që binte mbi Usejd ibn Hudejrin kur ai lexonte Kuran (2), apo drita që shfaqej mbi Abad ibn Bishrin dhe mbi Usejd ibn Hudejrin të cilët kur u ndanë nga i dërguari i Allahut ﷺ, në momentin që u ndanë nga njëri-tjetri, secilit prej tyre i shfaqej dritë që vinte prej shkopit të kamxhikut (3).
Prej kushteve që një ngjarje e jashtëzakonshme të konsiderohet keramet, është që njeriut të cilit i jepet ky keramet, të jetë besimtar i devotshëm dhe të zbatojë sheriatin. Në të kundërt, këto gjëra vijnë nga shejtanët.
Pastaj duhet ditur se fakti që kerametet nuk ndodhin tek disa prej muslimanëve, nuk do të thotë se ata janë me iman të dobët, sepse kerameti nëse ndodh, ka patjetër disa shkaqe dhe prej tyre:
1-Forcimi dhe qëndrueshmëria e imanit tek robi. Për këtë arsye, shumë nga sahabët, nuk panë asnjë keramet dhe kjo për shkak të fuqisë dhe sigurisë së plotë në besimin e tyre.
2-Shkak tjetër është ngritja e argumentit kundrejt armikut, siç është rasti i Khalidit kur ai piu helmin. Ai kishte rrethuar një fortesë dhe armiqtë nuk pranuan t’ia dorëzonin derisa ai të pinte helmin, kështu që ai e piu atë dhe pastaj ai e pushtoi fortesën(4). Shembull tjetër nga kerametet, është ajo që i ndodhi Ebi Muslim el-Khaualanit kur atë e hodhi në zjarr El-Esued el-Ensi dhe Allahu e shpëtoi atë nga zjarri sepse atij i nevojitej ky keramet. Apo në historinë e Ummu Ejmenit kur ajo u nis për të bërë hixhret dhe kur ajo pati një etje tepër të madhe, dëgjoi një zë nga lart, ngriti kokën dhe pa një kovë me ujë, ajo piu prej saj, pastaj kova me ujë u largua(5).
Dhe mundet që kerameti të jetë një sprovë nëpërmjet së cilës njerëzit testohen, disa njerëz bëhen të lumtur, ndërsa për disa të tjerë, mund të jetë dënim. I lumtur është ai që e falenderon Allahun për këtë keramet, ndërsa i shkatërruar është ai që mahnitet me veten e tij dhe nuk i përmbahet fesë.
1 Delailu en-Nubueh, Bejhaki.
2 Muslimi nr 796.
3 Bukhari nr 3805.
4 El-Hejthemi në “Mexhmu” 9/350 ka thënë: “E kanë transmetuar Ebu Ja’la dhe Taberaniu në formë të ngjashme. Në një nga zinxhirët e transmetimit tek Taberaniu, transmetuesit janë të sahihut por transmetimi është i ndërprerë (mursel), transmetuesit e të dyve janë të besueshëm (thikat), vetëm se Eba Sefer dhe Ebu Burdete ibn Ebi Musa nuk kanë dëgjuar prej Khalidit dhe Allahu e di më së miri.”
5 Shiko “El-Isabeh” (të Ibn Haxherit).