73.Ngritja nga rukuja dhe lutjet
Imam Muhammed Nasirudin el-Albani (v. 1420)
Burimi: Sifatu Salat-in-Nebi, fq. 117-120
Përktheu: Valdet Gashi
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) pastaj e ngritte shpinën nga rukuja dhe thoshte:
سمع الله لمن حمده
”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.” 1
Të njëjtën gjë ai (salAllahu alejhi ue selem) e urdhëroi burrin që u fal në mënyrë të gabuar dhe i tha atij:
”Namazi i askujt nuk plotësohet derisa ai … thotë tekbir … bënë rukunë … dhe pastaj thotë:
سمع الله لمن حمده
”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.”
derisa ai të drejtohet.”2
Kur ai e ngriste kokën drejtohej në mënyrë që çdo rruazë kthehej në vendin e saj3. Pas ngritjes ai (salAllahu alejhi ue selem) thoshte:
ربنا [و] لك الحمد
”Zoti ynë! [Dhe] Ty të takon hamdi dhe lavdërimi!”4
Ai i urdhëroi të gjithë namazlitë duke përfshirë edhe atë që falet pas imamit që të veprojnë kështu, duke thënë:
”Faluni ashtu siç më keni parë mua duke u falur.” 5
Ai (salAllahu alejhi ue selem) ka thënë:
”Imami është emëruar për t’u pasuar … dhe kur ai thotë:
سمع الله لمن حمده
”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.”
ju thoni:
اللَّهُمَّ] رَبَّنَا وَ لَكَ الْحَمْدُ]
”[O Allah] Zoti ynë! Dhe Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”
Allahu ju dëgjon. Allahu (Tabarak ue Te ala) ka thënë me anë të profetit të Tij (salAllahu alejhi ue selem): ”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.” 6
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka shpjeguar arsyen në një hadith tjetër, kur ai tha:
”Personi fjalët e të cilit përputhen me fjalët e engjëjve, i falen mëkatet e tij të mëparshme.” 7
Në lidhje me gritjen nga rukuja ai ngriste duart e tij sikurse në tekbirin fillestar8. Pas ngritjes ai (salAllahu alejhi ue selem) thoshte:
1 –
ربنا و لك الحمد
”[O Allah] Zoti ynë! Dhe Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”9
2 –
ربنا لك الحمد
”[O Allah] Zoti ynë! Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”10
Ndonjëherë ai shtonte:
3 –
اللهم ربنا لك الحمد
”O Allah! Zoti ynë! Ty të përket hamdi dhe lavdërimi.”
dhe:
4 –
اللهم ربنا و لك الحمد
”O Allah! Zoti ynë! Dhe Ty të përket hamdi dhe lavdërimi.”11
Ai e kishte zakon të urdhëronte këtë dhe thoshte:
”Kur imami thotë:
سمع الله لمن حمده
”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.”
ju duhet të thoni:
ربنا لك الحمد
”Zoti ynë! Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”
”Personi fjalët e të cilit përputhen me fjalët e engjëjve, i falen mëkatet e tij të mëparshme.”12
Ndonjëherë ai (salAllahu alejhi ue selem) shtonte këtë thënie:
5 –
ربنا لك الحمد ملء السموات وملء الأرض وملء ما شئت من شيء بعد
”Zoti ynë! Ty të përket hamdi dhe lavdërimi sa mbushen qiejt, toka dhe çdo gjë tjetër siç dëshiron Ti.” 13
dhe:
6-
ربنا لك الحمد ملء السموات وملء الأرض وملء ما بينهما وملء ما شئت من شيء بعد
”Zoti ynë! Ty të përket hamdi dhe lavdërimi sa mbushen qiejt, toka dhe çdo gjë mes tyre dhe çdo gjë tjetër siç dëshiron Ti.” 14
Mund të ndodhë që ai (salAllahu alejhi ue selem) të shtone më shumë, duke thënë:
7 –
أهل الثناء والمجد لا مانع لما أعطيت ولا معطي لما منعت ولا ينفع ذا الجد منك الجد
”Ti meritonë hamdin dhe lavdërimin. Askush nuk mund të parandalojë atë që ke dhënë, dhe askush nuk mund të jap atë që Ti ke penguar. I pasuri nuk do të përfitojnë nga pasuria e tij tek Ti15.” 16
8 –
أهل الثناء والمجد أحق ما قال العبد وكلنا لك عبد اللهم لا مانع لما أعطيت ولا معطي لما منعت ولا ينفع ذا الجد منك الجد
”Ti meritonë hamdin dhe lavdërimin. Kjo është gjëja më e vërtetë që robi ka thënë. Ne jemi të gjithë robërit Tuaj. O Allah! Askush nuk mund të parandalojë atë që ke dhënë, dhe askush nuk mund të jap atë që Ti ke penguar. I pasuri nuk do të përfitojnë nga pasuria e tij tek Ti” 17
Gjatë namazit të natës ndodhte që ai (salAllahu alejhi ue selem) të thoshte:
9 –
لربي الحمد لربي الحمد
”Hamdi dhe lavdërimi i takon Zotit tim. Hamdi dhe lavdërimi i takon Zotit tim.”
Ai e përsëriti fjalën përsëri dhe përsëri në mënyrë që pozita e tij në këmbë ishte pothuajse aq kohë sa në ruku e cila ishte pothuajse aq kohë sa pozita e tij e parë në këmbë, ku ai lexoi suren ”el-Bekare.”18
10 –
رَبَّنَا وَ لَكَ الْحَمْدُ حمداً كَثِيراً طَيِّبَاً مُبَاركاً فيه [مباركا عليه، كما يحب ربنا و يرضى]
”Zoti ynë! Dhe Ty të takon shumë hamd dhe lavdërim i bukur dhe i bekuar [ashtu si do dhe është i kënaqur Zoti ynë!]”
Kështu tha një njeri që ishte duke u falur pas profetit (salAllahu alehi ue selem) dhe tha:
سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَه
”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.”
Pas namazit, tha i dërguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem): ”Kush është ai që e tha këtë?” Burri tha: ”Unë, o i dërguari i Allahut.” Ai (salAllahu alejhi ue selem) tha: ”Unë pashë më shumë se tridhjetë engjëjt duke garuar se kush ta shkruaj këtë veprim i pari.”19
1 Bukhari dhe Muslimi.
2 Ebu Davudi dhe Hakimi i cili e vërtetoi dhe Dhehebiu u pajtua me të.
3 Bukhari dhe Ebu Davudi. Hadithi është përmendur në ”Sahih Ebi Davud” (722).
4 Bukhari dhe Ahmedi.
5 Bukhari dhe Ahmedi.
6 Muslimi, Ebu Auaneh, Ahmedi dhe Ebu Davudi.
Vërejtje
Hadithi nuk dëshmon se personi i cili falet pas imamit nuk duhet të thotë:
سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَه
”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.”
As nuk dëshmon që imami të mos thotë:
رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ
”Zoti ynë! Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”
Hadithi nuk është përmendur për të sqaruar atë që imami dhe xhemati duhet të thonë gjatë kësaj shtylle, por për të sqaruar se xhemati duhet të thonë:
رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ
”Zoti ynë! Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”
pasi që imami të ketë thënë:
سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَه
”Allahu e dëgjon atë që e lavdëron Atë.”
Ajo që e dëshmon këtë është se profeti (salAllahu alejhi ue selem) tha kur ishe duke udhëhequr namazin:
رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ
”Zoti ynë! Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”
Gjithashtu hadithi dëshmon:
”Faluni siç më keni parë duke u falur.”
që xhemati duhet të thonë atë që imami thotë. Disa njerëz të admirueshëm e kanë biseduar këtë me mua. Unë shpresoj që ata të meditojnë mbi këtë, shpresojmë se ajo që unë kam përmendur është bindëse. Ai që dëshiron të di më shumë mund të lexon tezen e Hafidh es-Sujutit ”Daf’-ut Tashni fi Hukm-it Tasmi” gjendet në librin e tij ”el-Haui lil-fataua” (1/529).
7 Bukhari dhe Muslimi. Vërtetuar nga Tirmidhi.
8 Bukhari dhe Muslimi. Kjo ngritje është transmetuar nga shumë rrugë nga profeti (salAllahu alejhi ue selem). Ky është mendimi i shumicës së dijetarëve, duke përfshirë edhe disa Hanefi.
9 Bukhari dhe Muslimi.
10 Bukhari dhe Muslimi.
11Bukhari dhe Ahmedi. Këtë e harroi Ibn-ul-Kajimi rahimehullah në ”Zad-ulMa´ad” kështu që ai e mohoi vërtetësinë e formulimit:
للَّهُمَّ رَبَّنَا وَ لَكَ الْحَمْدُ
”Zoti ynë! Dhe Ty të takon hamdi dhe lavdërimi.”
Kjo pavarësisht nga fakti se formulimi është transmetuar në ”Sahihun” e Bukharit, ”Musnedin” e Ahmedit, dhe Nesai nëpërmjet dy rrugëve nga Ebu Hurejra (radijAllahu anh), Darimi nëpërmjet Ibn Umerit, Bejhaki nëpërmjet Ebu Said el-Khudrit dhe një herë në Nesai nëpërmjet Ebu Musa el-Eshariut.
12 Bukhari dhe Muslimi, autentik sipas Tirmidhiut.
13 Muslimi dhe Ebu Auaneh.
14 Muslimi dhe Ebu Auaneh.
15 Pasuria tokësore sikurse prona, pasardhësit dhe pozita nuk e shpëton atë person nga Ti. E vetmja gjë që i bën dobi atij dhe e ruan atë janë veprat e mira.
16 Muslimi dhe Ebu Auaneh.
17 Muslimi, Auaneh dhe Ebu Davudi.
18 Ebu Davudi dhe Nesai me zinxhir autentik transmetimi. Hadithi gjendet në ”el-Irua’” (335).
19 Maliku, Bukhari dhe Ebu Davudi
- mars 30, 2016
- Comments are off
