Autor: Shejkhul Islam Ibnu Tejmijeh (v. 728)
Shpjegues i librit: Imam Abdul-Aziz bin Abdil-lah bin Baz (v. 1420)
Burimi: Sherh el-Akidah el-Uasitijeh, fq. 27-28
Përktheu: Valdet Gashi
www.perlatmuslimane.com
Shejkh-ul-Islam Ahmed Ibnu Tejmijeh (rahimehullah) ka thënë:
Allahu (subhaneh) ka thënë:
هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
”Ai është i Pari që s’ka fillim dhe i Fundit (s’ka asgjë pas Tij), i Dukshmi dhe i Fshehuri, dhe Ai është i Gjithëditur për çdo gjë.”1
وَتَوَكَّلْ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ
”Ti mbështetu Atij të Përjetshmit që nuk vdes kurrë.” 2
وَهُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
”Ai është i Gjithëdijshmi, i Urti.” 3
وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ
”Dhe Ai është më i Urti Gjithëgjykues, i Mirënjohuri për çdo gjë.” 4
يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ السَّمَاء وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا وَهُوَ الرَّحِيمُ الْغَفُورُ
”Ai e di çka hyn në tokë dhe çka del prej saj dhe çka zbret prej qiellit e çka ngrihet në të; Ai është Mëshiruesi, Mëkatfalësi.” 5
وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الأَرْضِ وَلاَ رَطْبٍ وَلاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ
”Dhe vetëm me Të janë çelësat e gajbit (gjithçka e fshehtë dhe e panjohur), askush nuk i di përveç Atij. Ai di gjithë ç’ka në tokë e në det; nuk ka asnjë gjeth që bie dhe Ai të mos ketë dijeni për të; nuk ka asnjë grimcë në errësirën e tokës, asgjë të njomë ose të thatë, që të mos jetë shkruar në shkrim të qartë (Leuhi Mahfudh).” 6
وَمَا تَحْمِلُ مِنْ أُنثَى وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ
”E asnjë femër nuk bart e as nuk lind pa dijen e Tij.” 7
لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْمًا
”Që ju ta dini se Allahu është i Fuqishëm për çdo gjë dhe se Ai përfshin gjithçka me diturinë e Tij.” 8
Shpjegimi
Në këto ajete Allahu përmend emrat dhe cilësitë e Tij. Ai përshkruan e veten në mes të pohimit dhe mohimit. Ai pohon cilësitë e Tij të përsosura dhe mohon nga vetja e Tij cilësitë e mangëta. Kjo tashmë është përmendur në lidhje me ajetin Kursij dhe suren ”El-Ikhlas”. E njëjta gjë vlen edhe për fjalët e Allahut:
هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
”Ai është i Pari që s’ka fillim dhe i Fundit (s’ka asgjë pas Tij), i Dukshmi dhe i Fshehuri, dhe dhe Ai është i Gjithëditur për çdo gjë.”
Ai ka pohuar se Ai është i Pari që nuk ka gjë para Tij.
Profeti ﷺ ka thënë:
”Ti je i Pari; nuk ka asgjë para Teje. Ti je i Fundit; nuk është askush pas Teje. Ti je i Dukshmi; askush nuk është mbi Ty. Ti je i Fshehuri, nuk është asgjë e fshehur për Ty.”9
Ai pra është i Dukshmi është mbi të gjithë robërit dhe asgjë nuk është mbi Të.
Ai është i Fshehuri; Ai di çdo gjë dhe asgjë nuk është e fshehur prej Tij.
E njëjta gjë vlen edhe për ajetet lidhur me dijen:
وَهُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
”Dhe Ai është më i Urti Gjithëgjykues, i Mirënjohuri për çdo gjë.”
لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْمًا
”Që ju ta dini se Allahu është i Fuqishëm për çdo gjë dhe se Ai përfshin gjithçka me diturinë e Tij.”
Si dhe ajete të tjera që përmendin dijen dhe urtësitë, si fjalët e Tij:
إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
”Vërtet Allahu është i Gjithëfuqishëm, më i Urti Gjithëgjykues.” 10
1 El-Hadid 57:3.
2 El-Furkan 25:58.
3 Et-Tahrim 66:2.
4 En-Aam 6:18.
5 Sebe’ë 34:2.
6 En-Aam 6:59.
7 El-Fatir 35:11.
8 Et-Talak 65:12.
9 Muslimi (2713).
10 El-Bekare 2:220.