El-Kamal bin el-Hamami përmendi në ”et-Tahrir uet-Takrir”, e cila flet për parimet e fikhut Hanefi, ku thotë se mendimi i saktë është se nuk është e detyrueshme për të pasuar një medhheb të caktuar sepse as Allahu e as i dërguari i Tij (salAllahu alejhi ue selem) nuk kanë urdhëruar njerëzit që të pasojnë vetëm një imam të caktuar dhe të braktis të tjerët. Brezat e parë të shkëlqyer kanë vdekur ndërsa ishin dakord se nuk është e detyrueshme për të pasuar një medhheb të caktuar. Shumica e atyre që pasojnë verbërisht thonë: ”Unë jam Hanefi” ose ”Unë jam Shafei”, kur në fakt ata janë krejtësisht të paditur në lidhje me metodologjinë e imamëve të tyre. Kjo nuk arrihet me fjalë boshe në të njëjtën mënyrë sikurse ajo nuk arrihet duke thënë: ”Unë jam shkencëtarë fikhu, unë jam shkrimtar”, kur në fakt je larg nga metodologjia e imamit. Si mundet një atribuim të konsiderohet i saktë vetëm nga një pohim dhe fjalë boshe? Prandaj mendo!
Në ”Ijkad Himam Ul-ul-Absar”, fq. 41, thotë el-Fulani, kur sqaron dallimin në mes atij që pason verbërisht dhe atij që pason vetëm të vërtetën:
”Ai që pason verbërisht nuk pyet për gjykimin e Allahut dhe të dërguarit të Tij (salAllahu alejhi ue selem), por për mendimin e imamit të medhhebit të tij. Nëse ai e vëren se medhhebi i imamit të tij e kundërshton Librin e Allahut dhe Sunnetin e të dërguarit të Tij (salAllahu alejhi ue selam), ai nuk kthehet kah to. Ndërsa një person i cili pason vetëm të vërtetën pyet për gjykimin e Allahut dhe të dërguarit të Tij (salAllahu alejhi ue selem) dhe jo për mendimin e dikujt tjetër ose medhhebin e tij. Nëse një gjë e re madhore i ndodhë, ai nuk detyrohet që të pyes imamin i cili është më i afërt me të, por cilin do imam që ta takoj. Ai nuk detyrohet që adhurimin duhet ta kryhej vetëm sipas mendimit të parit pa e dëgjuar mendimin e të dytit që me fanatizëm e pason dhe e mbështet të parin. Nëse mëson se tekstet e Kuranit dhe Sunnetit e kundërshtojnë mendimin e dijetarit, ai e braktis dhe e injoron atë. Ky është dallimi në mes atij që verbërisht pason, gjë me të cilin pasuesit e medhhebeve preokupohen, dhe atij që vepron sipas Selefëve të drejtë – dhe Allahu e di më mirë.”
Fjala ”Taklid”- ”pasimi verbërisht” në terminologjinë sheriatike d.m.th. për t’iu referuar një mendimi që nuk ka argumente. Ky veprim është i ndaluar në sheriat. Ndërsa ”pasimi” do të thotë që të pasosh atë që përbën argument. Në fenë e Allahut pasimi verbërisht konsiderohet i gabuar, ndërsa pasimi konsiderohet të jetë i detyrueshëm. Në qoftë se është e lejuar për një individ injorant dhe të paarsimuar që të pasojë mendimin e një myftiu, dhe mund edhe të jetë e detyrueshme për të, pavarësisht se ky myfti mund të gaboj, atëherë si nuk mund të lejohet që të pasohet hadithi profetik?
Nëse do të ishte e lejuar për të vepruar sipas Sunnetit autentik të dërguarit të Allahut (salAllahu alejhi ue selem) vetëm pasi një person i caktuar të ketë vepruar sipas tij, atëherë mendimi i tij do të ishte kusht për të vepruar sipas tij – dhe kjo është prej gënjeshtrave më të këqija. Prandaj Allahu përcaktoi argumentet nëpërmjet të dërguarit të Tij (salAllahu alejhi ue selem) dhe me asnjë person tjetër. Pos kësaj nuk mund të imagjinohet se ekziston rreziku që të gabojë ai i cili vepron sipas hadithit dhe i jep gjykimin e tij pasi që e ka kuptuar atë – dhe kjo vlen vetëm për ata që kanë aftësi të dijes. Por sa për atë që nuk posedon dije, ekziston rreziku i gabimeve. Allahu (Te ala) ka thënë:
”E nëse nuk e dini këtë, atëherë pyetni njerëzit e dijshëm.” 21:7.
Në qoftë se është e lejuar për t’u mbështetur në atë që shkruhet nga një myfti apo një person i ditur, është edhe më prioritar për të që të mbështetet në atë që njerëzit e sinqertë kanë shkruar nga i dërguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem). Dhe nëse ai nuk e kupton hadithin, kjo konsiderohet sikurse ai nuk e kuptoi mendimin e myftiut dhe prandaj pyet dikë që e di e kuptimin e tij. E njëjta gjë vlen edhe me hadithin. Ata kanë thënë:
”Transmetimi është argument më i fortë se analogjia dhe ixhtihadi. Veprimi në bazë të hadithit është më prioritar se veprimi sipas transmetimit.”
Alameh Ibn Nuxhejm ka thënë në ”el-Bahr er-Ra’ik”:
”Të vepruarit sipas një teksti të qartë vjen para veprimit sipas analogjisë. Dhe në qoftë se hadithi është i qartë, ai detyrohet që të veprojë sipas tij.”
Si përmbledhje: Është medhheb i të gjithëve fakti se është në dobi të fesë të vepruarit sipas një hadithi, sipas dijes së praktikuesit që e ka kuptuar në mënyrë të saktë.
Imam Ebu Hanife e kishte zakon të jep mendimet e tij dhe thoshte: ”Kjo është ajo që ne kemi qenë në gjendje të paraqesim nga dija. Prandaj, ai që gjen diçka edhe më të qartë është më afër së vërtetës.”
Kjo është transmetuar nga esh-Sha’rani në ”Tenbih-ul-Mughtarrin”.
Ali el-Kari el-Hanefi ka thënë: ”Nuk është e detyrueshme për askënd nga ky umet as që të jetë Hanefi, Maliki, Shafi´i apo Hanbeli. Ndërsa, ajo që është e detyrueshme për individët e pamësuar, është që të pyesin dijetarët – dhe prej tyre janë katër imamët. Prandaj thuhet:
”Ai i cili e pyet një dijetar, e takon Allahun i shpëtuar.”
Të gjithë njerëzit përgjegjës janë urdhëruar që të pasojnë prijësin e profetëve, prijësin tonë Muhammedin (salAllahu alejhi ue selem).”